حقوق صاحبان سهام (Equity) به عنوان مالکیت مالک از دارایی های شرکت تعریف می شود. به عبارت دیگر، پس از انحلال شرکت بعد از اینکه تمام بدهی ها پرداخت می شود، باقیمانده دارایی ها برای سهامداران میباشد. به همین دلیل است که حقوق صاحبان سهام اغلب به عنوان دارایی خالص منهای بدهی شناخته می شود.
حقوق صاحبان سهام یا میتواند توسط سرمایه گذاری سهامداران افزایش یابد و یا با انجام فعالیت های سودآور شرکت. هنگامی که یک مالک سرمایه خود را در یک شرکت برای تامین مالی (Fund) بیشتر افزایش میدهد حقوق صاحبان سهام افزایش میابد. در ضمن در صورتی که یک شرکت سود سالیانه حاصل از فروش محصول یا خدمت خود را بین سهامداران توزیع نکند و نزد خود نگه دارد حقوق صاحبان سهام افزایش میابد.
حساب های Equity، مانند حسابهای بدهی، دارای تراز هستند. این به این معنی است که نوشته هایی که در سمت چپ (فیلدهای بدهکار) در یک حساب T ایجاد شده اند، مانده حقوق صاحبان سهام را کاهش می دهند، در حالی که نوشته هایی که در سمت راست ایجاد شده (فیلدهای بستانکار)، مانده حساب را افزایش می دهد.
انواع حساب های equity چیست؟
چندین نوع از حساب های Equity در حسابداری گسترش یافته وجود دارد که در اینجا انواع اصلی آن ها را ذکر میکنیم:
سرمایه: سرمایه شامل سرمایه گذاری های اولیه توسط صاحبان شرکت است. خرید سهام یا مشارکت خرید (به جز بازار ثانویه) به عنوان سرمایه مورد استفاده قرار می گیرند، زیرا هر دو شامل کمک های پول نقد توسط صاحبان سهام به شرکت می شود. حساب های سرمایه نیز دارای ماهیت بستانکار است و در نهایت باعث افزایش حقوق صاحبان سهام (Equity) در شرکت میشوند.
استعفا: استعفای یک مالک نقطه مقابل سرم است. در زمان استعفا شرکت قسمتی از دارایی که مربوط به شخص مستفی است را پرداخت میکند. این مورد دارای ماهیت بدهکار است و میزان حقوق صاحبان سهام را کاهش میدهد.
درآمد: درآمد، پولی است که به دلیل فروش محصول یا خدمت توسط یک شرکت ارائه دریافت شده یا قرار است دریافت شود. رایج ترین نمونه های درآمد عبارتند از: فروش، کمیسیون دریافت شده و بهره دریافت شده. درآمد دارای ماهیت بستانکار است و در نهایت باعث افزایش حقوق صاحبان سهام میشود.
هزینه ها: هزینه ها معمولا مخارجی هستند که برای تولید درآمد ایجاد می شود. از انواع هزینه ها میتوان به حقوق و دستمزد، خدمات پس از فروش و اجاره برای محل کار و… اشاره کرد. هزینه ها دارای ماهیت بدهکار و همراه با کاهش حقوق صاحبان سهام هستند.
بر خلاف دارایی ها و بدهی ها، حساب های equity بسته نوع شرکت متفاوت می باشند. شرکت های مستقل و مشارکتی از حساب های equity مختلف استفاده می کنند، زیرا الزامات قانونی مختلفی برای انجام دارند. در اینجا چند نمونه از حساب های Equity مختلف برای هر دو دسته وجود دارد.
سرمایه مالک یا عضو: حساب سرمایه در شرکت های مشارکتی استفاده میشود و شامل سرمایه های جمع آوری شده (از روش های مختلف تامین مالی)، سرمایه های سرمایه گذاری شده و سود کسب و کار است. این حساب ها دارای ماهیت بستانکار است و در نهایت باعث افزایش حقوق صاحبان سهام (Equity) در شرکت می شوند.
برداشت مالک: برداشت مالک مقدار پولی را نشان میدهد که صاحب کسب و کار از آن برداشت کرده و از شرکت بیرون می آورد. برداشت ها نشان دهنده کاهش سرمایه و حقوق صاحبان سهام در شرکت هستند.
Common stock: این حساب یک حساب equity است و برای شرکت های بزرگ معمولا میزان پولی است که در ابتدا سهامداران برای تصاحب سهم خود از شرکت قرار دادند می باشد. این مقدار در تعیین ارزش اسمی سهام تاثیر دارد.
Paid in capital: این حساب به عنوان ارزش اضافه بر Common stock است که سرمایه گذار حاضر است برای خرید هر برگ سهام پرداخت کند. به عنوان مثال، اگر یک سرمایه گذار 10 دلار برای یک سهام 5 دلاری پرداخت کند، 5 دلار به عنوان Common stock ثبت می شود و 5 دلار به عنوان Paid in capital ثبت می شود.
خزانه داری سهام: گاهی اوقات شرکت ها می خواهند با خرید و جمع آوری سهام توزیع شده در بازار از سهامداران سرمایه گذاران را از بین ببرند. این سهام که توسط این شرکت خریداری می شود، سهام خزانه ای نامیده می شود. این حساب دارای ماهیت بدهکار است و حقوق صاحبان سهام را کاهش میدهد.
سود سهام: سود سهام توزیع سود شرکت به سهامداران است. سود سهام معادل در شرکت های سهامی معادل توزیع سود در شرکت های partnership است. هر دو حقوق صاحبان سهام را کاهش می دهند.
درآمد باقیمانده: شرکت های کمی وجود دارند که سود خود را به صورت کامل بین سهامداران توزیع میکنند. اکثر شرکت ها سهم قابل توجهی از سود خود را برای سرمایه گذاری و کمک به اجرای فعالیت های شرکت حفظ می کنند. این سود که در داخل شرکت نگهداری می شود، درآمد باقیمانده نامیده می شود.
این یک مرور کلی از حساب های صاحبان سهام بود.