مروری بر ارزش زمانی پول

ارزش زمانی پول چیست؟ چه نیازی به محاسبه آن داریم؟ چگونه آن را محاسبه کنیم؟ اینها پرسش‌هایی هستند که در این نوشته به آنها خواهیم پرداخت.

همانطور که می دانید ارزش پولی که در حال حاضر در اختیار دارید بیشتر از ارزش همان میزان پول در آینده است. زیرا شما اگر این میزان پول را حالا در اختیار داشته باشید می‌توانید با آن سرمایه گذاری کنید، یا خرید و فروش کنید، کسب و کار جدید راه بیندازید و یا آن را در بانک قرار دهید و سود آن را دریافت کنید. یکی دیگر از دلایلی که باعث می شود ارزش آتی پول کمتر از ارزش فعلی آن باشد تورم است که باعث می شود قدرت خرید شما به مرور زمان کاهش یاید.

اما چطور می توانیم ارزش فعلی و ارزش آتی پول را با یکدیگر مقایسه کنیم؟ اینجاست که بحث NPV پیش می آید.

ارزش فعلی پول (NPV) چیست ؟

ارزش فعلی پول ارزشی است که جریان وجوه نقد آتی پروژه شما در حال حاضر دارد (با توجه به نرخ بازده پروژه). یکی از روش های محاسبه بازده سرمایه گذاری (ROI) همین روش است. اینکه شما تمامی وجود نقد دریافتی مورد انتظار خود از پروژه را به ارزش فعلی آن تبدیل کنید و با مقدار سرمایه گذاری شده مقایسه کنید و تصمیم بگیرید که آیا پروژه برای شما سودآور است یا خیر.

موارد استفاده از ارزش زمانی پول ؟

هنگامی که یک مدیر نیاز به مقایسه پروژه ها و تصمیم گیری در مورد آن ها دارد، معمولا سه گزینه برای انجام این کار در پیش رو دارد: نرخ بازده داخلی، روش بازپرداخت و ارزش فعلی (NPV). از میان این سه روش ارزش فعلی پول ابزار انتخابی برای اکثر تحلیلگران مالی است. دو دلیل برای آن وجود دارد. یکی، NPV ارزش زمانی پول را در نظر می گیرد، جریان های نقدی آینده را به ارزش آن در زمان حال ترجمه می کند. دو، مقادیری را به مدیر ارائه می دهد که باعث میشود او به راحتی بتواند مقدار سرمایه گذاری شده را با ارزش فعلی بازده مقایسه کند.

این روش به مراتب بهتر از روش بازپرداخت است که بیشترین استفاده را در بین شرکت ها دارد. جاذبه بازپرداخت این است که ساده و قابل درک می باشد. اما شما در این روش تنها محاسبه میکنید چه هنگام شما پولی را که سرمایه گذاری کردید را دوباره به دست می آورید؟ اما این را به حساب نمی آورد که قدرت خرید پول امروز بیشتر از قدرت خرید همان مقدار پول در آینده است. خوشبختانه، با استفاده از ماشین حساب های مالی و صفحات گسترده اکسل، محاسبه از روش NPV در حال حاضر تقریبا به اندازه محاسبه از روش بازپرداخت آسان است.

مدیران همچنین از NPV برای تصمیم گیری درباره خرید های بزرگ مانند تجهیزات و نرم افزارها استفاده می کنند. یا زمانی که میخواند درباره ادغام و خریداری شرکتی تصمیم گیری کنند. در واقع، مدلی است که وارون بافت برای ارزیابی شرکت ها استفاده می کند این است: هر زمان که شرکت از سرمایه های امروز برای به دست آوردن بازده های آینده استفاده کند، NPV یک انتخاب مناسب برای تحلیل است.

چطور NPV را محاسبه کنیم ؟

هیچ کس NPV را با دست محاسبه نمی کند. یک تابع برای محاسبه NPV در اکسل وجود دارد. زمانی که شما جریان درآمد ها و هزینه های خود را وارد کنید این تابع مقدار NPV را برای شما محاسبه میکند. به علاوه بسیاری از ماشین حساب های مالی نیز دارای یک تابع برای محاسبه NPV هستند. و یا حتی برای کسانی که با NPV زیاد سر و کار دارند اپلیکیشن های موبایل فراوانی برای محاسبه آن وجود دارد.

حتی اگر رابطه خوبی با ریاضیات ندارید دانستن مفهوم پشت NPV مفید است. محاسبه آن به شک زیر است:

که در آن FV جریان وجه نقد در سال nام و r نرخ بهره سالیانه پروژه شما می باشد.

این مبلغ ارزش فعلی جریان های نقدی (مثبت و منفی) برای هر سال در طول مدت سرمایه گذاری است، تخفیف می دهد به طوری که در دلار های امروز بیان شده است. برای انجام این کار با دست، ابتدا ارزش فعلی بازپرداخت های پیش بینی شده هر سال را محاسبه کرده و سپس نتایج را با هم جمع میکنیم. به طور مثال ارزش فعلی درآمدهای سال پنجم یک پروژه با نرخ بهره r و درآمد  در سال پنجم مقدار زیر می‌شود:

در صورتی که میخواهید برای یک پروژه 10 ساله NPV را محاسبه کنید باید مقدار بالا را برای تک تک سال ها محاسبه کرده و نتیجه را با هم جمع کنید (پرداخت ها از جمله سرمایه گذاری اولیه با علامت منفی ظاهر می شوند).

در صورتی که NPV منفی باشد پروژه خوب نیست و این بدین معنی است که شما سرمایه خود را از دست میدهید. در حالی که اگر NPV مثبت باشد پروژه باید پذیرفته شود هر چه NPV بیشتر باشد نشان دهنده سود بیشتر پروژه خواهد بود.

اکنون ممکن است درباره نرخ بهره سوالاتی داشته باشد. این نرخ یک مشخصه شرکت است و بستگی به این دارد که شرکت از چه منبعی سرمایه خود را تامین کرده است. در واقع نرخ بهره نرخی است که سرمایه گذار انتظار دارد با آن نرخ سود کسب کند. به طور مثال زمانی که سهامداران انتظار دارند با نرخ 12% سود کسب کنند در آن صورت این نرخ به عنوان نرخ بهره اعلام می شود یا در صورتی که شرکت وامی با سود 4% دربافت کرده در آن صورت این مقدار به عنوان نرخ بهره اعلام میشود. به طور کلی نرخ بهره در حوزه کاری مدیر مالی شرکت (CFO) است.

در حال حاضر، شما ممکن است در مورد نرخ تخفیف تعجب کنید. نرخ تنزیل خواهد شد شرکت خاص به عنوان آن مربوط به چگونگی شرکت بودجه خود را. این میزان بازدهی است که سرمایه گذاران انتظار دارند یا هزینه پول قرض بگیرند. اگر سهامداران انتظار بازگشت 12٪ را داشته باشند، این نرخ تخفیف است که شرکت برای محاسبه NPV استفاده می کند. اگر شرکت 4٪ سود خود را در بدهی خود بپردازد، ممکن است از این رقم به عنوان نرخ تنزیل استفاده کند. به طور معمول دفتر CFO نرخ را تعیین می کند.

اشتباهات رایج در استفاده از NPV چیست ؟

مدیران باید دو مورد را قبل از استفاده از NPV بدانند. اول اینکه شاید توضیح ارزش زمانی پول برای دیگران کمی مشکل باشد و مطلبی نیست که بتوان آن را به زبان غیر مالی و غیر ریاضی بیان کرد. اما به دلیل توضیح دهندگی خوب این روش تلاش برای فهماندن و بیان آن ارزش دارد. هر سرمایه گذاری که از آزمون NPV موفق بیرون بیاید میتواند باعث سود به سهامداران شود و هر سرمایه گذاری که در این آزمون شکست بخورد میتواند باعث زیان به سرمایه گذار شود.

دومین نکته این است که محاسبه براساس چندین فرض و برآوردها صورت میگیرد که به این معنی است که جای زیادی برای خطا وجود دارد. شما می توانید ریسک ها را با چک کردن دوباره محاسبات و انجام تجزیه و تحلیل حساسیت پس از انجام محاسبات اولیه، کاهش دهید.