نگهداری و تعمیرات ناب چیست؟

نگهداری و تعمیرات ناب چیست؟ نگهداری و تعمیرات تکنیکی است که سبب می‌شود که این اطمینان حاصل شود که تجهیزات یک کارخانه و یا یک سازمان، همیشه در بهترین حالت خود قرار دارند. اما مفهوم «ناب» در اینجا به چه معناست؟ آیا نگهداری و تعمیرات ناب ، تکنیکی جدید در زمینه نگهداری و تعمیرات می‌باشد؟

چرا نگهداری و تعمیرات ناب پیاده‌سازی شود؟

بسیاری از سازمان‌ها در تله تمرکز ابزارها و تکنیک‌های مرتبط با ناب می‌افتند به جای آنکه بر روی دلایل استفاده از آن تمرکز کنند. به زبان ساده، نگهداری و تعمیرات ناب عبارت است:

• انجام نگهداری و تعمیرات درست و
• انجام فعالیت‌هایی که کارا و موثر هستند.

نگهداری و تعمیرات ناب یک روش قدرتمند است که کمک می‌کند تا اتلاف مرتبط با مسئله نگهداری و تعمیرات حذف شوند و بهترین سطح بهبود عملکردی، اتفاق بی‌افتد، همه این موارد زمانی به واقعیت می‌پیوندد که نگهداری و تعمیرات ناب به خوبی مدیریت شده و پیاده‌سازی شود.

به عبارت ساده‌تر، در نگهداری و تعمیرات ناب به دنبال آن هستیم تا اتلاف‌های مختلف را حذف کنیم. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، می‌توان این اطمینان را داشت که فعالیت‌های نگهداری و تعمیرات به بهترین روش ممکن انجام می‌شوند.

رویکرد بهبود نگهداری و تعمیرات ناب یکپارچه

رویکرد بهبود نگهداری و تعمیرات ناب یکپارچه، عصاره اصول ناب است که در یک چارچوب مشخص و توسعه داده شده برای بهره‌گیری در نگهداری و تعمیرات معرفی می‌شود. این موضوع، این اطمینان را می‌دهد که اصول استفاده شده، هم از نظر زمانی و هم تاثیر هزینه‌ای مناسب است. همچنین مجموعه را به سمت افزایش سرعت فعالیت‌های نگهداری و تعمیرات، و بهبود اندازه‌گیری عملکرد سوق می‌دهد. چارچوب مورد نظر می‌تواند با توجه به نیازمندی‌های پیش‌رو متناسب‌تر شود و توسعه یابد.

با توجه به تجربه قبلی که ما در این زمینه کسب کرده‌ایم، دو روش (جریان) جهت پیاده‌سازی نگهداری و تعمیرات ناب و ابتکارات TPM توسعه داده‌ایم که هر یک اهداف مشخص و حذف ضایعات مشخصی را دنبال می‌کنند. در زیر هر روش را بیان کرده‌ایم:

• جریان نخست – بهبود از طریق تمرکز بر روی ضایعات. این روش بدین صورت است که:
• یکپارچه‌سازی نگهداری و تعمیرات با یک فرایند بهبود موجود جهت جلوگیری از ایجاد اتلاف.
• آموزش و راهنمایی افراد کلیدی سازمان جهت پیش‌برد پروژه نگهداری و تعمیرات ناب.
• تمرکز بر روی کاهش اتلافی که بیشترین تاثیر را بر روی ایجاد خرابی‌ها دارد.
• تمرکز بر روی حوزه‌های مشخص اتلاف در نگهداری و تعمیرات. که شامل موارد زیر خواهد شد:
  • کارهای غیر بهره‌ور – انجام کارهایی که واقعا نیازی به انجام آنها نیست.
  • تاخیر در انجام کار – زمان‌های انتظار و تاخیر جهت تامین قطعه، ابزار و یا نیروی متخصص.
  • حرکت‌های غیر ضروری – سفرهای غیر ضروری، حرکت دادن غیر ضروری دارایی‌های قابل حمل، سفر به مغازه‌های ابزارفروشی و کارگاه‌ها، جستجو برای یافتن آیتم‌ها، جا به جایی ایستگاه‌های کاری متحرک بدون داشتن دلایل خوب.
  • مدیریت موجودی ضعیف – عدم توانایی تامین قطعه مناسب در زمان مناسب. وجو یک محیط پیچیده که سبب ایجاد اتلاف در دیگر بخش‌ها شود.
  • دوباره‌کاری – تکرار کارها (Tasks)، یا انجام کارهای اضافه، ناشی از نیروی کار ضعیف.
  • استفاده نادرست از نیروی انسانی – استفاده محدود از صلاحیت‌های نیروی انسانی، برای استفاده از توانایی‌های نیروی انسانی محدودیت ایجاد نکنید.
  • مدیریت ناموثر داده‌ها – جمع‌آوری داده‌های نامناسب و غیر قابل استفاده جهت شناسایی شکست‌های آینده.
  • استفاده نادرست از تجهیزات – عملیات اشتباه یا استراتژی عملیاتی که به سوی افزایش هزینه هدایت شده است و یا کار نگهداری و تعمیراتی که زمانی به پایان رسیده است که دیگر نیازی به آن نیست.
• بهره‌گیری از وسایل و تکنیک‌هایی که همتراز با حذف اتلاف‌های شمرده شده در بالا باشد. در زیر به برخی از تکنیک‌هایی که می‌تواند در راستای کاهش و حذف اتلاف به نگهداری و تعمیرات ناب کمک کند، آورده‌ایم:
  • 5S – نظام آراستگی محیط کار
  • Visual Work Place – نشانه‌گذاری در محیط کار
  • Value Stream Mapping – اینکه به صورت گام به گام فرایند تولید و ارسال کالا به مشتری را به همراه ارزش ایجاد شده، مشخص شود.
  • Mistake Proofing – استفاده از دستگاه‌ها و تکنولوژی‌های روز دنیا که از ایجاد خطا جلوگیری شود.
  • Standard Work – تهیه مستندات لازم برای انجام کار مشخص به بهترین نحو ممکن.
  • Planning & Scheduling – زمان‌بندی و برنامه‌ریزی
    • RCM/PMO
  • پیاده‌سازی یک چرخه بهبود به همراه تعریف زمانی مشخص (10 تا 12 هفته به طور معمول)
  • جریان دوم – بهبود سیستم‌ها و فرایندهای کسب و کار. این مفهوم در رویکرد ما بدین صورت است که:
  • راه‌اندازی یک برنامه حکومتی برای اطمینان از ارائه قابل اندازه‌گیری و بهبود پایدار در عملکرد سازمانی.
  • اتلاف منابع سازمان مرتبط با فرآیند کسب و کار، سیستم، تکنولوژی، نیروی انسانی و مسائل فنی که بر توانایی دستیابی به اهداف تولید و هزینه تأثیر می گذارند، همین موضوع پایه و اساس تاثیرات منفی بهبود پایدار در آینده خواهد بود.

مزایای نگهداری و تعمیرات ناب

مزایای استفاده از این رویکرد به شرح زیر است:

• دستیابی سریع، به بهبود عملکردی قابل اندازه‌گیری در کوتاه‌مدت.
• یک برنامه ناب، که به خوبی مدیریت و نظارت شود، می‌تواند سبب توسعه و پیشرفت در بلندمدت شود.
• تطابق روش بهبود ناب، با پروژه‌های پیش رو و آینده.
• توسعه نیروی انسانی آموزش دیده در رابطه با اصول نگهداری و تعمیرات ناب.

شرکت نرم افزاری اشا تولید کننده نرم افزار نگهداری و تعمیرات آماده ارائه به صنایع و کارخانجات است.