5 گام برنامه ریزی بودجه کارآمد جریان نقدینگی

پیش بینی جریان نقدینگی و گزارش جریان نقدینگی با استفاده از نتایج واقعی، دو فعالیت مهمی هستند که دوشادوش هم به سمت جلو حرکت می کنند. پیش بینی جریان نقدینگی را با نام بودجه بندی جریان نقدینگی نیز می شناسند که هسته فرایندهای مالی هر کسب و کاری را شکل می دهد. یک برنامه ریزی بودجه جریان نقدینگی به شما در تصمیم گیری های درست کمک می کند تا از نقدینگی بدون دردسر برای کسب و کار اطمینان یابید. یک پیش بینی دقیق و درست از جریان نقدینگی به سازمانها کمک می کند که مسائل مربوط به جریان نقدینگی را پیش بینی و به موقع آنها را حل کنند.

لازم به ذکر است که بازبینی مداوم این پیش بینی با جریان نقدینگی واقعی برای جاری نگاه داشتن شرکت امری ضروری است. یک برنامه جریان نقدینگی سالانه باید به طور مداوم برای زمان واقعی دریافت ها و پرداخت های نقدی اصلاح شود.

ایجاد یک برنامه جریان نقدینگی و کنترل نقدینگی نیازمند طی مراحلی است. دو عامل مهم در آماده سازی بودجه بندی جریان نقدینگی وجود دارد : یکی جریان نقدی ورودی (دریافت ها) و دیگری جریان های نقدی خروجی. به منظور پیش بینی صحیح این ارقام ممکن است مجبور باشید چندین فرضیه در مورد عملکرد کسب و کارتان در آینده در نظر بگیرید. این مقاله را بخوانید تا بفهمید که چگونه یک بودجه جریان نقدینگی آماده کنید.

مراحل برنامه ریزی بودجه برای جریان نقدینگی

شناسایی جریان نقدینگی ورودی

• اولین گام گرفتن صورت سود و زیان (P&L statement) و پیش بینی نقدینگی دریافتی آتی بر مبنای ارقام فروش است. بهترین جا برای شروع نگاه به فروش سالیان گذشته است. این به شناسایی الگوها و روندهای فروش کمک می کند.
• سپس می توانید عوامل داخلی (مثل تغییر قیمت محصول) و خارجی (تغییرات قیمت گذاری صنعت) که بر دوره فعلی موثرند را شناسایی نمایید. زمانی که نوبت به تغییرات قیمت می رسد به زمان و مبلغ تغییرات قیمت توجه کنید. همچنین ممکن است نیاز داشته باشید که تاثیر عوامل فصلی را نیز در پیش بینی فروش لحاظ کنید. به عنوان مثال کسب وکار فروش کولر نمی تواند توقع فروش یکسانی را در زمستان و تابستان داشته باشد.
• هنگامی که فروش های واقعی یک دوره زمانی را پیش بینی می کنید باید آن را به درآمدهای نقدی کوچکتر بشکنید (چه زمانی نقدینگی از سوی مشتری می آید)
• قدم بعدی شناسایی الگوی انتقال وجه از سوی بدهکاران است. به منظور تسهیل این امر می توانید لیستی از دریافتنی های قدیمی خود تهیه نمایید. این دوره های پرداخت واقعی صورت گرفته را نشان می دهد. به عنوان مثال ممکن است ببینید که فروش در یک ماه صورت گرفته در حالی که کل نقدینگی تنها در ماه بعد دریافت شده است. این به این دلیل است که فروش ممکن است شامل هم فروش نقدی و هم فروش نسیه باشد و دریافت این نسیه ممکن است برای 30، 60 یا حتی 90 روز باشد. به عنوان مثال ممکن است شما 60 درصد از مبلغ فروشتان را دریافت کنید، 20 درصد را طی یک ماه و مابقی را در دو هفته بعدی دریافت کنید.
• به علاوه نقدینگی های دریافتی از منابع دیگر به غیر از فروش کالاها و خدمات را در نظر بگیرید. این موارد می توانند شامل سپرده ها یا پرداخت بخشی از قراردادها، تخفیف های تامین کنندگان، مطالبات بیمه، وام های جدید یا پول نقد از سوی سهام داران باشند.

شناسایی جریان نقدینگی خروجی

از طریق پیش بینی هزینه هایتان می توانید تخمینی از کل جریان نقدینگی یک سال خود داشته باشید. قیمت فروش محصولات یا خدمات شما باید قدری باشد که این هزینه ها را پوشش دهد. معمولا سه نوع جریان نقدینگی خروجی وجود دارد که ممکن است از کسب و کاری به کسب و کار دیگر متفاوت باشند:

هزینه های سربار

این هزینه ها با نام هزینه های ثابت نیز شناخته می شوند زیرا با تغییر در حجم یا اندازه فروش تغییر چندانی نمی کنند و وابسته به میزان فروش نیستند.این هزینه ها معمولا به شکل ماهانه پرداخت می شوند و شامل مواردی چون حقوق، قبض برق، ملزومات اداری مثل لوازم التحریر، اجاره و قبض تلفن است. اگرچه این هزینه ها نیز ممکن است در برخی دوره ها استثناً تغییر کنند اما عموما در یک محدوده باقی می مانند. مثلا هزینه صورت حساب برق ممکن است در فصولی خاص افزایش یابد.

هزینه های متغیر

این هزینه ها با تغییر در حجم فروش و یا میزان موجودی تغییر می کنند. هزینه های متغیر ممکن است شامل مواد خام، هزینه نیروی کار مستقیم و یا دیگر هزینه های اینچنینی باشد. این هزینه ها باید به عنوان درصدی از فروش پیش بینی شوند. به عنوان مثال فرض کنید که هزینه کالاهای فروخته شده (COGS) شما 60 درصد از قیمت فروش است و شما تصمیم می گیرید که موجودی کالای یک فصل را در دست نگاه دارید. فرضا شما 2000000 تومان فروش در سه ماه اول پیش بینی کرده اید ، در این صورت قبل از شروع سه ماه به 1200000 تومان از ارزش کالاها به عنوان بخشی از موجودی احتیاج دارید. اگرچه این جزو نقدینگی پرداخت شده برای موجودی به حساب نمی آید. هزینه های وابسته به موجودی متنوع هستند و ممکن است در یک زمان یکسان پرداخت نشوند. به عنوان مثال اگر شما صاحب یک کارخانه باشید، هزینه نیروی کار مستقیم باید زود پرداخت شود در حالی که هزینه مواد اولیه بسته به اعتبار خریدار می تواند از یک هفته تا 90 روز یا دیرتر پرداخت شود.

سایر هزینه ها

برخی دیگر از هزینه ها نیاز به پرداخت پول نقد دارند. با این حال آنها ممکن است به شکل منظم اتفاق نیافتند یا هزینه ای باشند که تنها یک بار متحمل می شوید. این هزینه ها می توانند شامل هزینه خرید ماشین آلات یا تجهیزات، سود سهام، حق بیمه و یا برگزاری دوره های آموزشی باشند. این هزینه ها نیز باید برای پیش بینی نقدینگی صحیح در نظر گرفته شوند.

آماده سازی بودجه جریان نقدی

• بهترین زمان برای آماده نمودن برنامه بودجه جریان نقدینگی حداقل 13 هفته قبل است. علت این امر آن است که اکثر سازمان ها توان مالی کافی برای باقی ماندن حتی در بحران های کوتاه مدت جریان نقدینگی را ندارند. برای سازمانهای بزرگ یا مجموعه ها پیش بینی ماهیانه برای حداقل شش ماه را می توان آماده کرد. تنها برای سازمان های خیلی بزرگ می توان صورت جریان نقدینگی سالانه را مد نظر قرار داد.
• از ساده ترین پیش بینی ها شروع کنید و با افزایش کنترل مقایس فعالیت خود را افزایش دهید. اگر بودجه را به شکل صحیحی آماده نمایید پیش بینی کار چندان دشواری نخواهد بود. زمانی که جریان نقدینگی را پیش بینی کردید باید آن را با کارکنان کلیدی در میان بگذارید. این به شما کمک می کند تا به موقع به اهداف خود برسید.
• در شرکت از متخصصان مالی و حسابداری توانمند داخلی یا خارجی برای صحت پیش بینی بودجه جریان نقدینگی و به روزرسانی دوره ای استفاده نمایید.

واضح است که موفقیت سازمان وابسته به یافتن یک توازن موفق میان سود تولید و مدیریت موثر جریان نقدینگی آن است. مدیریت جریان نقدینگی هسته اصلی هرگونه کسب و کار موفقی است و مدیریت موثر جریان نقدینگی وابسته به پیش بینی دقیق است.